Περιγραφή φετινού ημερολογίου
Κάθε Αύγουστο οι περισσότεροι από εμάς βρισκόμαστε έστω και για λίγες ημέρες στο όμορφο χωριό μας. Έτσι το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου σκέφτηκε να ετοιμάσει το ημερολόγιο του 2023 νωρίτερα, ώστε να έχουν όλοι τη δυνατότητα να το προμηθευτούν.
“Τοπωνύμια και συνοικίες της Ανάληψης” είναι το θέμα του, αφορμή και πηγή στάθηκε η εκτενής αναφορά που έχουν κάνει στο βιβλίο τους ο αείμνηστος πλέον Κώστας Καρακόιδας και ο Γιάννης Κονδύλης. Ένα χωριό τόσο μεγάλο και παλιό σαν την Ανάληψη, έχει πολλές συνοικίες, πολλά τοπωνύμια διασκορπισμένα στην τεράστια έκτασή του. Συνοικίες που άλλοτε έβριθαν από ζωή και αντιλαλούσαν φωνές τώρα πια στέκουν μόνο χαλάσματα… Κάποιες από αυτές ακόμα αντιστέκονται με την παρουσία των λίγων πια κατοίκων τους και άλλες έχουν παραδοθεί στη δίνη του χρόνου. Σε όλες αυτές θα ταξιδέψουμε με τις φωτογραφίες και τα κείμενα του ημερολογίου μας.
Κάθε χρόνο πολύτιμος αρωγός μας στη διαδικασία προετοιμασίας του ημερολογίου ήταν ο κος Κώστας Καρακόιδας, φέτος όμως με τον απρόσμενο θάνατό του, υπήρξε μεγάλο κενό. Όταν πριν λίγο καιρό ξεκίνησα την προετοιμασία του ημερολογίου, βρέθηκα στην αμήχανη και στενάχωρη θέση της σιωπής… Ποιον να πάρω τηλέφωνο, με ποιον να μιλήσω, ποιον να συμβουλευτώ; Κενό… Και όμως κατάφερε και βοήθησε μέσα από το έργο που μας έχει αφήσει. Τον ευγνωμονώ για όσα μας προσέφερε και με δίδαξε. Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Ελένη Καρακόιδα που μας έδωσε την άδεια να χρησιμοποιήσουμε τα κείμενα από το βιβλίο “Τα πέντε σχολεία της Ανάληψης”. Ευχαριστούμε τον Χρήστο Μιχαήλ Σταθόπουλο για την κάλυψη των εξόδων του ντρόουν. Την Αγγελική Αντωνίου που μας βοήθησε στη συνοχή και διόρθωση των κειμένων. Τους Γιάννη Τασιόπουλο και Βαγγέλη Δρόσο για τα κείμενά τους. Ευχαριστούμε τους 2 μεγάλους χορηγούς που χάρη σε αυτούς εκδόθηκε το ημερολόγιό μας, τον Όμιλο Μάρκετ Ιν και τον δεύτερο συγχωριανό χορηγό μας, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Εκ του διοικητικού συμβουλίου,
Η πρόεδρος Ευθυμία Γαϊτάνη.
Λίγα λόγια για το μηνιαίο φύλλο
Ονομασία τοποθεσίας του ευρύτερου συνοικισμού της Κόφτρας, η οποία προέκυψε από το ότι η περιοχή αυτή, τουλάχιστον στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αλλά και σε παλαιότε- ρους χρόνους, ήταν ένας τόπος με πολλά κι εύφορα χωράφια που ανήκαν στην Ιερά Μονή Τίμιου Προδρόμου Δερβεκίστης. Άλλωστε, ετυμολογικά «μετόχι» σημαίνει κτήμα που βρίσκεται μακριά από το Μοναστήρι στο οποίο ανήκει, όπως ακριβώς συμβαίνει και με το Μετόχι της Κοινότητας Αναλήψεως.
Στον οικισμό αυτό κατοικούσαν από παλιά κυρίως οικογένειες με το επώνυμο Αντωνίου. Λέγεται αλλιώς και Κατσαντωνέικα, γιατί από το μέρος αυτό περνούσε ο άλλοτε καπετάνιος των Αγράφων, Αντώνης Κατσαντώνης, ο οποίος προεπαναστατικά επισκεπτόταν συχνά το Μοναστήρι του Αϊ Γιάννη του Προδρόμου της Δερβέκιστας.
Σε παλαιότερες εποχές, μετά τη Μανανερού, το Μετόχι ήταν η πιο πυκνοκατοικημένη τοποθεσία του ευρύτερου συνοικισμού της Κόφτρας και γι’ αυτό το 1/τάξιο Δημοτικό Σχολείο Κόφτρας λειτούργησε για πρώτη φορά (το έτος 1937) σε ιδιόκτητο κτήριο του Μετοχιού. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 είχε περί τους ογδόντα (80) μόνιμους κατοίκους και στην τελευταία επίσημη απογραφή του έτους 2011 αριθμούσε σαράντα έξι (46) μόνιμους κατοίκους, ενώ σήμερα έχουν απομείνει μόνο 19 μόνιμοι κάτοικοι.
Χωροταξικά σήμερα ο οικισμός Μετόχι δεν είναι αναγνωρισμένος, αλλ’ όμως στην τελευταία απογραφή του 2011 καταχωρήθηκε ξεχωριστά με τους μόνιμους κατοίκους του, έτσι ώστε μελλοντικά να υπάρξει η δυνατότητα να καταστεί ανεξάρτητος οριοθετημένος οικισμός.
Ο οικισμός «Παλιουριάς» της Κοινότητας Αναλήψεως είναι το τελευταίο ανατολικό όριο του ευρύτερου συνοικισμού της Κόφτρας και φθάνει κάποιος ως εκεί, αφού ακολουθήσει το δρόμο που περνά από τους Μύλους κι οδηγεί στον Πόρο Ναυπακτίας, από τον οποίο τους χωρίζει το γεφύρι του Πόρου στον Εύηνο ποταμό. Είναι σίγουρο πως πήρε το όνομά του από τα πολλά παλιούρια (θάμνους) που υπήρχαν κι υπάρχουν και σήμερα στο μέρος αυτό.
Σε παλαιότερες εποχές ο Παλιουριάς είχε λίγους μόνιμους κατοίκους και βασικά άρχισε να αυξάνεται ο πληθυσμός του από τις αρχές του 20ου αιώνα (1900) μέχρι και τη δεκαετία του 1940, περίοδο κατά την οποία οικογένειες νομάδων κτηνοτροφών ξεχειμώνιαζαν σ’ αυτή την τοποθεσία. Οι περισσότερες απ’ αυτές τις οικογένειες κατάγονταν από το γειτονικό Ρηγάνι (παλιά Βρώστιανη), αλλά κι από άλλα χωριά της ορεινής Ναυπακτίας, κυριότερες των οποίων ήταν οι οικογένειες με το επώνυμο: Σακκούλης, Τσάκος, Καλογερής και Πολυγένης, οι οποίες, αφού για αρκετά χρόνια κατέβαιναν για ξεχειμώνιασμα στον τόπο αυτό, από τη δεκαετία του 1920 άρχισαν σιγά σιγά να κατοικούν μόνιμα πια στον Παλιουριά.
Ο Παλιουριάς είναι ένας από τους νεότερους οικισμούς της Κοινότητας Αναλήψεως και χωροταξικά από το 1985 αποτελεί ανεξάρτητο οριοθετημένο οικισμό, είναι, όπως λέμε, εντός σχεδίου.
Κατά τη δεκαετία του 1950, ο Παλιουριάς είχε περί τους πενήντα (50) μόνιμους κατοίκους και στην τελευταία απογραφή τού 2011 αριθμούσε είκοσι επτά (27) μόνιμους κατοίκους, ενώ σήμερα έχει μόνο δώδεκα (12).
Τα Πεζάκια είναι μια μικρή τοποθεσία δεξιά κι αρκετά πάνω από το Μετόχι του συνοικισμού της Κόφτρας, κι ο δρόμος (το παλιό μονοπάτι), που οδηγεί από το Μετόχι σ’ αυτή τη μικρή τοποθεσία και στη συνέχεια στο Μοναστήρι του Αϊ Γιάννη του Προδρόμου, αρχίζει από το Πεζακόρεμα του Μετοχιού. Στις εκάστοτε απογραφές των μονίμων κατοίκων της μεγάλης Κοινότητας Αναλήψεως οι κάτοικοι αυτής της τοποθεσίας καταχωρούνταν στον ευρύτερο συνοικισμό της Κόφτρας.